Wat Boeddha ons leert over verbondenheid

Individualisme en polarisatie maken dat we onszelf boven de ander plaatsen. Boeddha leerde echter dat wie zichzelf dierbaar vindt, ook een ander geen kwaad doet. We bestaan niet los van elkaar: ‘ik’ bestaat alleen in relatie tot de ander. Door dit te zien, ontstaat inzicht en mededogen.

Individualisme en polarisatie

De afgelopen jaren lijken individualisme en polarisatie sterker dan ooit. Iedereen roept dat het anders moet, maar vaak vooral dat de ander moet veranderen. We strijden voor ons eigen hachje, voor wat ‘van ons’ is, en voor onze rechten.

De Boeddha kreeg ooit van Koning Pasenadi te horen: “Niets is mij dierbaarder dan mijzelf.” Zijn antwoord was eenvoudig: “Als je jezelf dierbaar bent, doe dan ook een ander geen kwaad.”

Of zoals het spreekwoord zegt: “Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.” En andersom: “Wat gij wél wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander.”

Ik en het niet-ik

We maken onderscheid om de wereld te begrijpen. Maar dat onderscheid kan ons ook gevangen zetten in de illusie van een afgescheiden ‘ik’. Wanneer we onszelf los zien van het geheel, scheiden we ons af van de ander en plaatsen we ons boven (of beneden) de rest.

Wie dieper kijkt, ziet dat alles samengesteld en afhankelijk is. ‘Ik’ bestaat alleen in relatie tot ‘niet-ik’. Niemand is een eiland. Iedereen maakt deel uit van een groter geheel.

Inzicht en mededogen

Wanneer we dit werkelijk gaan zien, ontstaat inzicht. En vanuit inzicht groeit mededogen. Want als ik niet lossta van de ander, hoe kan ik dan de ander kwaad doen zonder ook mezelf te raken?

👉 Wil je dit verder onderzoeken? Ik organiseer regelmatig meditatie-avonden en trainingen waarin de boeddhistische leer de leidraad is.

Veelgestelde vragen